Jan de Boer, in memoriam

Voormalig bestuurslid, overleden op 21 augustus 2018

Het was op 12 november 2007 dat Jan tijdens een conferentie over het oliehoudende gewas Jatropha tot ontsteltenis van de aanwezigen aan gaf niets te zien in Jatropha en vervolgens gewoon zijn eigen verhaal ging vertellen over het in zijn ogen veel betere gewas Moringa. Dit nu was Jan de Boer ten voeten uit. Als hij ergens niets in zag stak Jan dat niet onder stoelen of banken in welk gezelschap dan ook.

Al snel na die conferentie kwam Jan met het voorstel om een project op te zetten over een brede toepassing van Moringa in Tanzania. Hij liet zijn idee niet meer los. Trees for Tummy – bomen voor de buik – zo noemde Jan het project.  Hij kwam daarna met allerlei voorstellen voor een op te zetten organisatie met verschillende partners. Er was toen al een stichting SINTAN IP actief die zich bezig hield met ondersteuning van de medische zorg in Tanzaniaanse ziekenhuizen. Volgens Jan kon echter met goede voeding met lokale gewassen heel wat meer gedaan worden om te voorkomen dat mensen in het ziekenhuis belanden. Er moest een werkgroep komen. Jan de Boer, Jan van der Meulen, Johannnes de Goede en ik riepen de werkgroep Trees for Tummy in het leven, iets later aangevuld met Ines Pultrum.

Steeds werd er vergaderd bij Jan thuis. Dat was iedere keer weer een unieke belevenis.  Jan en Anneke hadden steeds weer nieuwe drankjes en hapjes bedacht en bereid. Als Jan de kans kreeg tijdens bestuursvergaderingen kwam hij met mooie verhalen. En als het maar even kon toonde hij ons vol trots weer een aantal bomen en struiken op zijn mooie landgoed. Of liet hij ons de nesten van vogels op zijn terrein zien. Bijeenkomsten duurden daardoor vaak wat langer dan gedacht.

In 2012 werd de werkgroep omgezet in de Stichting Stipulae. Die naam is door Jan bedacht. Belangrijkste doel was om op een duurzame wijze  bij te dragen aan de voedselzekerheid in Oost-Afrika.  Jan was inhoudelijk expert en adviseur en werd algemeen bestuurslid.  Stipulae zijn kleine steunblaadjes die afvallen zodra de nieuwe tak zich heeft gevormd. Zo zag Jan ook onze rol : kennis overdragen of anderen attenderen op kennis en je terugtrekken zodra men het zelf kan doen.

Jan is ook enkele keren mee geweest op werkbezoek in Tanzania. Soms op klompen en met zijn kiel aan. Mede door zijn lange gestalte en baard werd hij in Tanzania dan ook Jezus genoemd. Het was werkelijk een genot om met hem in Tanzania op pad te gaan. Onderweg bleef hij maar doorpraten over wat hij allemaal zag afgewisseld met grappen en grollen en regelmatig ook nog met enige laagtonige zang.

Diverse middelbare scholen, boerenorganisaties, bisdommen en andere organisaties in Tanzania hebben veel vooruitgang aan Jan te danken. Hij gaf ze advies over het opzetten van duurzame schooltuinen, het domesticeren van inheemse gewassen, het opvangen van regenwater enz.  Nog onlangs werd een project afgerond waarbij 3 middelbare scholen biogas en duurzame schooltuinen hebben gekregen.

Jan heeft ook een belangrijke rol gespeeld bij het opzetten van een heel innovatief project met twee Maasai leefgemeenschappen in Tanzania. Zij willen overstappen van een nomadisch bestaan met rondtrekkende kuddes magere koeien naar een inkomensverwervend bestaan met het fokken van vleeskoeien. Jan : wij zijn het aan jou verplicht om daar samen met de Tanzanianen een suksesvol  voorbeeldproject van te maken.

Het laatste ideaal dat jij met ons deelde was dat jij in Tanzania een soort arboretum van inheemse gewassen, struiken en bomen wilde realiseren.  Jij had al een Tanzaniaanse samenwerkingspartner, een startkapitaal en een plek daarvoor in gedachten. Helaas heb jij niet de kans gekregen om dat verder op poten te zetten. Wij vanuit de Stichting Stipulae zullen er alles aan doen om die droom van jouw werkelijkheid te laten worden.[:en]