Mama Anna (overleden in 2016) was, als vrouw, bij hoge uitzondering de leider van een boma (Maasaï dorp) en genoot veel aanzien. Zij zag in dat de eeuwenoude levensstijl van de Maasaï niet houdbaar was. Maar een veel kleinere kudde, aangepast aan het beschikbare gras in de eigen omgeving, was een benauwend vooruitzicht. Immers: hoe meer koeien, hoe meer aanzien, hoe meer invloed, hoe beter de bruidsschat. Zij wilde een andere levensstijl en werd daar in gesteund door de schoolgaande kinderen: die zagen in dat een ander leven dan bij de koeien ook goed mogelijk was, ook aanzien opleverde en zeker ook een aantrekkelijk bestaan kon bieden.
Van meerdere kanten ondervonden de mannen met hun rondtrekkende kuddes koeien al regelmatig weerstand van de lokale bevolking. Er ontstond strijd over het spaarzaam beschikbare gras (uitblijven van regen, erosie); en de aanplant van voedingsgewassen was niet voor de Maasaï bestemd. Ook de overheid legde de vrijheid die de Maasaï zich van oudsher toe-eigenden al beperkingen op.
Met twee andere boma’s die Anna’s opvattingen deelden werden gesprekken gevoerd over een andere manier van leven. In samenwerking met onze Tanzaniaanse zusterorganisatie Mater Dei Africa (MDA) is het idee van verandering uitgewerkt en besproken met de boma-leiders. Klik voor het projectplan uit 2018 op De wens van Mama Anna.
Juli 2025: eerste kalf geboren
We ontvingen eind juli het mooie bericht dat het goed gaat met de drie koeien en drie stieren van het Boran ras en dat het eerste kalf uit de kruising van een Boran koe en een Maasaï stier geboren is. Hieronder drie foto’s ter illustratie. Het is een heel concreet resultaat, dat de Maasaï gemeenschap op weg helpt naar meer inkomsten uit hun vee en daardoor een betere levensstandaard.
Augustus 2024: update Maasaï project
Bestuurslid Jur Lommerts is samen met agrarisch specialist Tieo Schot in augustus op werkbezoek geweest In Tanzania. Ze hebben informatie ingewonnen bij diverse lokale bedrijven en projecten die kunnen bijdragen aan het het Maasaï project. Bij een bezoek aan Hale Cattle Breeding Farm, gerund door een Nederlandse manager samen met Tanzaniaanse boeren, bleek bijv. dat wekelijks dippen van het vee in insect-werende middelen heel belangrijk is. En dat het houden van vee vooral voor de melkproductie een ingewikkelde en kostbare infrastructuur zou vragen, dus dat de keuze voor vee voor de vleesproductie meer voor de hand ligt.
In het dorp Lembeni runt sister Rose samen met de andere Grail sisters een prachtige moestuin, die als voorbeeld dient voor kleinschalige “family farming”. Zij is bereid om Maasaï vrouwen les te geven in kleinschalige tuinbouw en in elk geval in het opzetten van een moestuin voor eigen voedselvoorziening.
Verder is een bezoek gebracht aan SJS Organic Farm Centre of Excellence in Mwanga. Hier kunnen cursussen gevolgd worden in het houden van kleinvee en kleinschalige landbouw.
Hoofddoel van dit werkbezoek was de voortgang van het Stipulae Maasaï project te bekijken en te bespreken met alle betrokkenen. Het project focust vanaf nu op drie boma’s, omdat de Maasaï die hier wonen veel eigen initiatief getoond hebben. Jur en Tieo waren onder de indruk van de gerealiseerde regenwater opvangtanks en een grote watertank van 50.000 liter water die inmiddels in gebruik is, van de waterpomp, de akkers met uien, etc. Inmiddels zijn er 10 zonnepanelen geïnstalleerd dankzij het Stipuale project, die elektriciteit leveren aan ca. 15 huishoudens. Er zijn 250 jonge boompjes (seedlings) geplant en er zijn 6 energiezuinige oventjes gemaakt, waardoor er minder hout gekapt hoeft te worden.
Na afloop van het bezoek kregen we bericht van onze projectleider Norbert Mchomvu dat er 3 Boran koeien en 3 Boran stieren gekocht zijn en vervoerd naar de boma’s, waardoor de Maasaï hun eigen vee kunnen kruisen met een ras dat meer vlees per koe oplevert.
Dit jaar wordt er nog een cattle dip gerealiseerd, wordt er gestart met de aanleg van meer home gardens, gaan 3 jonge Maasaï naar een landbouwcursus, krijgen de vrouwen voorlichting over voeding en gezondheid, worden er ca. 500 bomen geplant en wordt er geïnvesteerd in nog meer zonne-energie voorzieningen. Het project, waarvoor we samenwerken met Wilde Ganzen, is dus volop in uitvoering; voor de plannen voor 2025 zijn we nog op zoek naar donoren.
Voortgang Maasaï project – werkbezoek februari 2023
Dine Brinkman en Maria Jongsma zijn net terug van een werkbezoek aan de verschillende projecten. De resultaten zijn veelbelovend! De twee nederzettingen (boma’s) in het project profiteren nog steeds van de watertanks die gebouwd zijn.
Waterput voor irrigatie gereed
Op eigen initiatief zijn in Mkaneyi B waterputten gegraven voor de irrigatie. De kwaliteit van dit water is niet geschikt is voor drinkwater omdat het teveel verzilt is. Het water zou dieper vanuit de grond moeten komen om weer geschikt te worden voor drinkwater. In de boma van Bagamoyo zou bovendien een extra waterput gegraven moeten worden om het vee van water te voorzien. Wel is het water heel goed te gebruiken voor irrigatie, voor het vee en voor zaken als wassen.
Zonnepanelen zorgen voor bedrijvigheid
De zonnepanelen bieden een groot voordeel omdat er nu ’s avonds verlichting is, wat de veiligheid vergroot en de jongeren de mogelijkheid biedt om ’s avonds te studeren. In de boma van Mkayeni B is het effect het duidelijkst: één van de vrouwen handelt in de elektriciteit van de het zonnepaneel door mensen hun mobieltje op te laten laden tegen betaling. Van de winst heeft ze inmiddels een tondeuse gekocht en haar zoon heeft nu een kleine kapperszaak. Dit is een mooi voorbeeld van hoe één kleine interventie een keten van ontwikkeling in gang kan zetten.
Interesse bij andere boma’s in de resultaten
Bij de boma van Mkayeni B is een flink stuk land omheind met stekelig struikgewas, zodat het geschikt is om gras en andere gewassen op te laten groeien voor veevoer en om daar ’s nachts het vee te stallen. Het probleem is dat de geiten toch kans zien om door die omheining heen te breken en de gewassen alsnog op te eten. Er is behoefte aan een omheining van prikkeldraad, die niet kapotgemaakt kan worden door geiten of ander wild. Deze boma heeft inmiddels op eigen initiatief ook al een cementen waterdrinkplaats voor hun vee gebouwd. Het hoofd van deze boma is van plan om als het stuk land bebouwd is met de geschikte gewassen voor veevoer en de nieuwe Boran koeien zijn gearriveerd, voorlichting te gaan geven aan Maasai families uit de omgeving. Dit heet “darasa la shamba”: agricultural and livestock classes. Zelfs nu al wordt er met grote belangstelling door de omringende Maasai gekeken naar de ontwikkelingen bij deze boma.
Er is grote belangstelling voor de aanschaf van een aantal Boran stieren, die gekruist kunnen worden met het lokale vee en die daardoor meer melk geven dan het huidige vee van de Maasai. Ze hebben plannen om de melk te verhandelen en eventueel zelfs ter plekke te steriliseren voordat het transport plaatsvindt. Belangrijk is dat de betrokken Maasaï families, voordat het Boran vee wordt aangeschaft, training krijgen in wat er nodig is om dit vee gezond te houden (voeding, ziekte preventie, hygiëne, voorwaarden voor cross breeding, etc). Dit kan in Morogoro en Hale en is eenvoudig te realiseren.
Amerikaanse NGO werkt mee aan verspreiding van resultaten
Tijdens het werkbezoek in februari zijn we in contact gekomen met een Amerikaanse NGO die in lijn met onze werkwijze een aantal zaken op korte termijn wil financieren: extra zonnepanelen, veel extra energiezuinige fornuizen die een flinke verlichting van de werklast van vrouwen gaat betekenen en twee extra waterputten en latrines.
Onze lokale project partner Mater Dei Africa is bezig met het formuleren van een 3-jarig project om in samenspraak met deze NGO en Stipulae de voortgang van het Maasaï project te realiseren.
Onze samenwerkingspartner Wilde Ganzen heeft in oktober 2023 een white paper gepubliceerd over landbouw en voedselzekerheid, waarin ons project uitgebreid belicht wordt. Zie: https://www.wildeganzen.nl/artikelen/duurzame-voedselzekerheid
Het project Voedsel en watervoorziening voor Maasai : Wish of Mama Anna wordt ondersteund door Wilde Ganzen.
U kunt het project ook ondersteunen door een financiële bijdrage over te maken naar rekening NL53 INGB 0000 0400 00 van Wilde Ganzen onder vermelding van 2017.0559 Voedsel en water Maasaï.
